گیاه بابونه گیاهی دائمی و کوچک است و به ارتفاع تقریبا 30 سانتیمتر که بصورت خودرو در مزارع و کنار جاده ها می روید. ساقه آن به رنگ سبز مایل به سفید، برگ های آن کوچک متناوب و دارای بریدگی های باریک، نامنظم و پوشیده از کرک است.
گل های آن مجتمع در یک طبق که به طور منفرد در انتهای ساقه گل دهنده در تابستان ظاهر می شود. در هر طبق، گل های سفید در اطراف و گل های زرد در قسمت وسط قرار دارند.. بابونه دارای طبع گرم و خشک و از خانواده کاسنی و بومادران است .این گیاه خواص دارویی بسیاری داشته و به آن داروخانه سیار نیز اطلاق می شود.
گل بابونه یکی از قدیمی ترین گیاهان دارویی شناخته شده توسط بشر است. گل های بابونه خشک به دلیل سطح بالای آنتی اکسیدان ها تاثیر زیادی در سلامتی انسان دارند.
گیاه بابونه در اشکال مختلفی وجود دارد. مطالعات مختلف نشان می دهد گونه های آلمانی و رومی بابونه غلظت قوی تری از ترکیبات مفید و مواد مغذی را دارند. علاوه بر طعم و دسترس پذیری بالای چای بابونه، این ماده به خاطر مزایایی که دارد سال هاست که تحسین می شود. وجود فلاونوئیدها و سایر آنتی اکسیدان های قدرتمند تأثیر بسیار زیادی بر روی بدن خواهد داشت.
بابونه به عنوان داروی جایگزین موثری که تقریبا عاری از تاثیرات جانبی منفیِ شناخته شده ای است، نزدیک به 5000 سال به صورت دمنوش معمولی، عصاره گیاهی، و به شکل مواد آرایشی جهت ایجاد آرامش، سرزندگی، جوانسازی، و طول عمر به کار رفته است.
آلمانیها دستکم از سدهی اول میلادی از بابونه جهت درمان مشکلات گوارشی استفاده میکردند؛ طبق شواهد تاریخی، مصریان باستان این گیاه را پرستش میکردند و به خاطر خواص درمانگری این گیاه، جشنواره هایی را برگزار می کردند. گفته میشود زنان نجیب زادهی مصری گل های بابونه را خرد میکردند و به پوست شان می مالیدند تا جوانی و درخشندگی پوست شان را حفظ کنند و به طور طبیعی نشانه های پیری را به تعویق بیندازند.
امروزه در صنعت لوازم آرایش آن را به تنهایی یا همراه با گیاهان دیگری از قبیل اکلیل کوهی، خلنگ و بنفشه به کار می گیرند. دم کرده ساده بابونه در استعمال خارجی روی پوست صورت برای حفاظت از پوست بهترین تاثیرها را دارد. شامپوی همراه با بابونه اندکی رنگ مو را روشن می گرداند. بابونه در کنار زیزفون و نعناع در برخی از کشورها بیشترین مصرف را در صنعت داروسازی دارد. عصاره ی بابونه و فرآورده های دارویی های حاوی این گیاه موجب افزایش سرعت ترمیم زخم و کاهش ترشحات و در نتیجه خشکی زخم می گردند . همچنین در درمان زخم بستر ـ سوختگی ناشی از آفتاب و ادرار سوختگی نوزدان کاربرد دارد.
برخی از روشهای درمانی محبوب و کاملا طبیعی با استفاده از بابونه عبارت هستند از:
بابونه عموما دارای خواصی است که از آن برای بهبود بسیاری از بیماری ها و وضعیت های مختلف استفاده میشود. یکی از مهمترین خواص بابونه درمان زخم معده و ورم معده است و جایگزینی مناسب برای داروهای نظیر Lozac و Zantac و غیره می باشد.
این گیاه به آسانی این مرض را درمان می کند. بیشتر کسانی که درد و سوزش معده دارند، می توانند با خوردن چای غلیظ بابونه سلامتی خود را دوباره به دست بیاورند
این گل همچنین می تواند به طور طبیعی درد ناشی از آرتروز، کمردرد، تب و درد بارداری را کاهش دهد. در برخی از نقاط جهان مانند مکزیک ، چای بابونه به زنان پس از زایمان داده می شود تا ماهیچه های شکمی خود را آرام کنند .
از مصرف بابونه و فرآورده های آن در اطراف چشم پرهیز باید کرد.
به علت موارد نادر حساسیت در استفاده بصورت موضعی با مقدار کم درمان شروع گردد.
استفاده بیش از حد از بابونه موجب تعریق زیاد، ورم چشم، سقط جنین، سردرد و سنگینی سر، پیدایش زخم در دهان، کاهش شیر مادران و ورم پروستات می شود.
مصرف همزمان بابونه با داروهای ضدانعقاد، بنزودیازپین، وارفارین، سیکلوسپورین و به طور کلی داروهای رقیق کننده خون و… و همچنین الکل ممنوع است.
* مصرف بابونه در بارداری و شیردهی در برخی افراد با آلرژی همراه است و باید از مصرف آن در این دوران اجتناب شود.
* استفاده از بابونه ممکن است به طور نادر باعث ایجاد واکنش های خفیف آلرژیک شود و در صورت مصرف بیش از اندازه، علائمی چون سردرد، زخم دهانی، ورم چشم، تهوع و استفراغ و تعریق زیاد ایجاد کند.