سیاه دانه یا شونیز به انگلیسی (Nigella sativa) گیاهی با گل های آبی و سفید است که طول این گیاه به ۲۰ تا ۳۰ سانتی متر می رسد. میوه سیاه دانه حاوی دانه های سیاهی است، وقتی فشار داده شود بوی مطبوعی از آن استشمام می شود که از آن برای ادویه استفاده می شود. این گیاه بومی هندوستان، عربستان سعودی و اروپاست.نام های دیگر سیاه دانه، سیاه تخمه، سرنیچ سیاه، سنوخ سیاه، کمون اسود، شونوز و کمون هندی است.
این دانه بومی جنوب غربی آسیاست همچنین در شهرهایی نظیر اصفهان و اراک در ایران از این گیاه تهیه کرد. سیاه دانه مزهای تلخ و ادویه ای دارد با کمی تهمزه توت فرنگی. از سیاه دانه در شیرینی جات و شربت ها و لیکورها استفاده میشود. بر گونهای از نان پاکستانی معروف به نان پیشاوری همیشه سیاه دانه میپاشند.
استفاده به عنوان ادویه، استفاده از روغن آن، استفاده از کپسول های مکمل غذایی حاوی پودر سیاه دانه، کپسولهای ژلهای و عصاره روغنی سیاه دانه از روشهای مصرف آن هستند. روغن سیاه دانه منبع خوبی از اسیدهای چرب ضروری و سایر مواد مغذی است.
روزانه می توان ۱ تا 7 عدد دانه از این گیاه را با غذا و یا با چای و یا موارد دیگر استفاده کرد و از خواص سیاه دانه بهره مند شد. دوز توصیه شده برای مصرف روغن سیاه دانه برای هر روز حدود ۱ تا ۲ قاشق چایخوری می باشد
سیاه دانه سرشار از مواد مغذی و مواد معدنی است؛ به همین دلیل باعث تقویت بدن شده و مانع از کاهش انرژی می شود. حقیقت نشان داده است مواد معدنی و ویتامین های موجود در سیاه دانه در درمان دیابت، سل، بیماری های قلبی و عروقی، کم خونی و میگرن مفید است.
سیاه دانه آهن و پتاسیم فراوانی دارد و علاوه بر تقویت سیستم ایمنی بدن، باعث رفع مسمومیت خونی و یبوست می شود.
سیاه دانه دارای خواص بسیار زیادی از جمله در درمان سرطان ها، درمان زخم معده، نابودی سموم در کبد و نیز تنظیم سیستم گوارش بدن دارد.
افرادی که بعد از ابتلا به سرماخوردگی مدام عطسه می کنند می توانند جوشانده مخلوط سیاه دانه بو داده و روغن زیتون را به مدت یک دقیقه روی پیشانی خود مرهم کنند. این مخلوط به آنها کمک می کند تا از شر عطسه ها خلاص شوند.
سیاه دانه طبیعت گرمی دارد.
مقدار مناسب مصرف سیاه دانه ۱ یا ۲ قاشق چای خوری روغن سیاه دانه یا ۲ عدد کپسول آن در روز است.
یکی از عوارض سیاه دانه برای بارداری است به صورتی که برای مادران باردار مصرف سیاه دانه باعث نرم شدن دهانه رحم می شود که امری خطرناک در بارداری است.
سیاه دانه دارویی ضد سرطان است و اما نکته ای که در آن وجود دارد اینست که خوردن سیاه دانه باعث از بین رفتن اثر داروهای سرطانی می شود.
از خواص سیاه دانه برای کم کردن فشار خون استفاده می شود پس اگر فشار خون شما به طور طبیعی پایین است از مصرف سیاه دانه خودداری کنید.
سیاه دانه برای لک صورت و پوست بسیار مفید است اما در برخی این گیاه آلرژِی آور و حساسیت زاست و نتیجه عکس می دهد.
برای مطالعه مقاله با سیاهدانه بیشتر آشنا شویم می توانید از این لینک استفاده نمایید.